odpowiadamy.eu

Marcin Trepczyński: List pełen zaskoków?

» ODPOWIEDŹ do: Jak, kogo i po co? – list na Tydzień Wychowania 2012

Drodzy Ojcowie, dla większości tych, którzy wgryźli się w treść tego listu, powinien on być... zaskakujący. Wydaje mi się, że większość ludzi inaczej rozumie wychowanie. Ale na tym nie koniec „zaskakiwania”.

Ludzie łączą zazwyczaj wychowanie z zachowaniem – bądź posłuszny, bądź grzeczny, kieruj się takimi a takimi zasadami (ewentualnie: szanuj to a to, a poza tym, rób, co uważasz). A tymczasem w liście piszecie, że jest ono troską o dobre wnętrzne – serce; a jeśli chodzi o dobre czyny, to wypłyną one z dobrego serca. I bardzo dobrze napisaliście. Co więcej, myślę, że trzeba głęboko przeorać świadomość społeczną, by nie patrzono tylko na zachowania, co czasem nie pozwala na autentyzm, a w najgorszym wypadku – prowadzi do cynizmu i fałszywego moralizatorstwa. Osobiście przyjmuję więc hasło – dbaj o serce. I mam nadzieję, że inni też pójdą tym tropem.

Zaskakujące w liście może być też to, że nie mówicie, jak wychowywać. Wskazujecie, jaką sferą się zająć (wnętrze) i co rozważyć (cele wychowania i wartości, na których ma się ono oprzeć). Nie ma zaś konkretnych wskazówek. Niektórzy mogą być tym zawiedzeni. Ale z kolei inni, gdybyście dali im takie wskazówki, oburzaliby się, że dostają je od biskupów, którzy przecież o wychowaniu nie mają wiedzy zdobytej w praktyce. Myślę więc, że dobrze, że tego typu wskazówek nie ma w Waszym liście. Ale nie tylko z powodu owych „innych”; raczej dlatego, że ta troska o serce nie powinna być poddawana precyzyjnym regułom, ale powinna się rozwijać po swojemu, mając określone tylko odpowiednie podstwy i cele, o których piszecie.

Zaskakiwać może też to, że list jest w zasadzie – do rodziców; zwłaszcza, że w zeszłym roku hasłem podobnego listu było „Wszyscy zacznijmy wychowywać”. Rozumiem, że to poprzednie hasło nadal obowiązuje, a obecnie chodziło o przypomnienie, że jednak przede wszystkim wychowanie jest misją rodziców, z której to misji nie mogą się oni zwalniać.

Zaskoczenie może wreszcie wywołać postulat wychowywania w miłości do Kościoła. A to dlatego, że mając płytkie o nim pojęcie (a to – jak wynika z listu – chcielibyście zmienić), ciężko ludziom kochać ten na pierwszy rzut oka dziwny, sztywny i zagubiony Kościół (który tak naprawdę taki nie jest). Podkreślacie tu rolę katechezy i wychowania właśnie. Uważam jednak, że to nie wystarcza. Problem jest bardzo poważny. Wszyscy: Wy, ja, każdy kto się uważa za ucznia Chrystusa – powinniśmy odnowić swoje bycie w świecie i wobec świata. Bo myślę, że to przez nas wszystkich Kościół jest „nieczytelny”, a nie tylko dlatego, że szwankuje katecheza czy wychowanie (choć to też prawda). Więcej źródłowości? Więcej Chrystusa? Więcej pokazywania, że Kościół = wszyscy należący do Niego? Pewnie tak, pytanie: co jeszcze?

Na koniec dodatek. Z podanego przez Was przykładu odnalezienia Jezusa w świątyni przez Marię i Józefa można wyciągnąć jeszcze coś, a mianowicie zachętę do tego, by – zgodnie z tym, co wspomniałem na początku – wychowanie nie dotyczyło zachowania, a – jak wskazujecie – serca. Gdy Go znaleźli, nie skarcili Go, że źle zrobił; odnieśli się wyłącznie do Jego serca: Czy serce to dobrze wybrało? Czy nie zauważył, że ich zranił? Przecież nie wiedzieli, gdzie jest, szukali Go zatroskani. A On upewnił ich, że w sercu postąpił jak najbardziej słusznie – poszedł po prostu tam, gdzie Jego Ojciec. I to im wystarczyło.

Tydzień wychowania właśnie się wczoraj skończył. Starałem się w tym czasie rozważyć to, o co prosiliście, odpowiedzieć sobie – jak wychowywać, czym się kierować, jak kształtować serce mojego 4-miesięcznego na razie synka. Może już coś wiem. Ale przede wszystkim to, że jeszcze wiele przede mną. Natomiast za dobry impuls – ogromne dzięki.

inne odpowiedzi: